Leon Prauziński: artysta, powstaniec i patriota

27 gru 2022

Przyszedł na świat 15 maja 1895 roku w Poznaniu. Po ukończeniu szkoły powszechnej, udał się do poznańskiego gimnazjum. Jako, że  młody Leon zamieszkał wraz z rodziną w Ostrowie, przeniósł się do ostrowskiej placówki, na tym samym szczeblu edukacyjnym.

Po wybuchu I wojny światowej, w 1915 roku został zmobilizowany do armii niemieckiej. Został wysłany na front zachodni. Wziął udział chociażby w słynnej bitwie pod Verdun 1916 roku.

Brał udział w powstaniu wielkopolskim.  Poczynając od słynnych walk pod Prezydium Policji, jak i również w walkach na moście Chwaliszewskim. Niestety Niemcy go pojmali i skazali na śmierć. Na całe szczęście oddział powstańczy odbił Leona na dzień przed egzekucją. Następnie został wysłany na front zachodni, gdzie walczył chociażby pod Zbąszyniem, Babimostem, Chobienicami czy Wolsztynem.

Po zakończeniu powstania wielkopolskiego walczył na frontach wojny polsko-bolszewickiej. Maturę zdał dopiero w wieku 25 lat, w Poznaniu w gimnazjum z ogromną tradycją, a mianowicie uczęszczał do placówki nazwanej imieniem Marii Magdaleny, znanej dzisiaj jako liceum pod tym samym patronatem. Jednocześnie ukończył kurs podchorążych artylerii, a ostatecznie został przeniesiony do rezerwy w stopniu podporucznika.

Pod kątem jego działalności patriotycznej najważniejsze są lata 1921, 1922 oraz 1923. Wtedy też w oparciu o swe szkice i rysunki z czasów powstania namalował 12 olejnych obrazów, które to są jego największymi i najpopularniejszymi dziełami malarskimi. Niestety oryginały w związku z działaniami antypolskimi ze strony Niemców w trakcie II wojny światowej nie zachowały się.

Przez rok od 1923 do 1924 roku studiował na wydziale rolnym ówczesnego Uniwersytetu Poznańskiego, jednak nigdy ich nie ukończył. W roku 1927 udał się na studia do Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. Gdy wrócił do Poznania, w 1928 roku, za sposób na życie obrał w związku ze swoją pasją i talentem malarskim, zawód ilustratora dla czasopism, gazet czy książek. Malował również zwykłe dzieła malarskie.

Ówcześnie jego dzieła były wśród najpopularniejszych i najlepiej ocenianych w regionie. Po sukcesie z obrazami powstańczymi pracował jako malarz do wynajęcia. Najczęściej obrazy zamawiało u niego Ministerstwo Spraw Wojskowych. Wśród innych prac, które wykonywał wymienić można początkowe hobby Leona, a mianowicie konie, w których pierwotnie zakochał się jako malarz.

By później przekuć tą pasje do świata realnego, gdy wojsko zatrudniło go jako eksperta ds.koni. Jego praca polegała na ocenieniu czy dany koń do wojska się nadaje oraz wydawał opinię czy powinno się tegoż konia zakupić. Tej samej pracy podejmował się jako przysłowiowy wolny strzelec. Wynajmowały go głównie bogatsze rodziny.

Co ciekawe był również autorem książek, głównie o powstaniu wielkopolskim. Od 1919 roku Leon ciągle podejmował działania na rzecz popularyzacji powstania wielkopolskiego i jego wyników poczynając od słynnych obrazów przez dzieła literatury aż po działania społeczne, wyjawiające się chociażby poprzez wsparcie dla kombatantów powstania.

Na samym początku listopada 1939 roku po tym, gdy zrezygnował z ukrywania się, podjął decyzje o otwartej walce z okupantem.  Jednak w związku z tą decyzją gestapo bezproblemowo go aresztowało. Trafił do słynnego poznańskiego Fortu VII. Leona rozstrzelano 6 dnia stycznia 1940 roku w wieku 44 lat.

Źródła :

Zdjęcie pobrane ze strony www.poznan.fandom.com

Autor tekstu: Ksawery Nowak

Share This