Pozostając jeszcze w temacie obchodów 66 rocznicy tzw. wypadków czerwcowych, czyli pierwszego zrywu Polaków przeciwko władzy komunistycznej, poświęćmy chwilę pomnikowi, który upamiętnia ten krwawy bunt.
Pomnik Ofiar Czerwca 1956 znajduje się w centrum miasta, na placu im. Adama Mickiewicza, nieopodal Zamku Cesarskiego.
Pomnik mylnie nazywany potocznie “pomnikiem trzech krzyży” składa się z dwóch krzyży, które połączone ze sobą symbolizują śmierć i zmartwychwstanie. Na jednym krzyżu znajduje się data “1956”, data buntu, z powodu którego ów pomnik powstał. Na drugim krzyżu znajdują się daty kolejnych buntów i strajków jakie przetoczyły się przez Polskę podczas rządów komunistycznych, i które również PZPR brutalnie próbował uciszać. Drugą część pomnika stanowi monument z głową orła, na którym widnieje hasło “O Boga, Za wolność, prawo i chleb”, które przyświecało robotnikom podczas Czarnego Czwartku w Poznaniu, 28 czerwca 1956 r.
Pomnik powstał jako jedna z pierwszych inicjatyw NSZZ Solidarność w Poznaniu. Ostatnie prace montażowe części pomnika miały miejsce 26 czerwca 1981 roku, 2 dni przed obchodami rocznicy wypadków czerwcowych! Działaczom, jak i społeczeństwu bardzo zależało, aby na 25 rocznicę obchodów tego wydarzenia pomnik był już gotowy i dzięki wzmożonym wysiłkom i mobilizacji narodu.
Prace przetargowe dotyczące budowy pomnika ruszyły w październiku 1980 r. Budowę pomnika zlecono głównie fabrykom poznańskim, takim jak Zakłady Cegielskiego, ZNTK czy Pomet, zaangażowana była też Huta Batory z Chorzowa. Aby szybko zebrać fundusze na budowę monumentu działacze zaczęli organizować zbiórki publiczne oraz imprezy sportowe i kulturalne, które wspomogły budżet tego przedsięwzięcia.
Dziś pomnik stoi dumnie na placu Mickiewicza. Co roku pojawiają się tu kwiaty i znicze ku pamięci ofiar zabitych przez komunistyczny reżim, nie tylko w 1956 r., ale także w latach późniejszych. Mało Poznaniaków wie, że pod pomnikiem znajdują się podziemia, można je zwiedzać podczas specjalnie organizowanych wydarzeń i zobaczyć pomnik “od spodu”. Miejsce to jest często świadkiem obchodów innych uroczystości, ze względu na swoje strategiczne i reprezentacyjne miejsce. Polecamy również poszukać zdjęć, jak obecnie wygląda plac z lotu ptaka, z ziemi nie widać, jak układa się kostka brukowa wyłożona na placu.
Autorka wpisu
Agata Spławska
